Her amatör balıkçının gönlünde bir balıkçı teknesi yatar. Bazen kendi teknemizle açılıp balık avlamak, istediğimiz yere demirlemek, kimseye bağlı kalmadan günü yaşamak isteriz. Bunu gerçekleştirebilmek için ise tekneyle birlikte, tekneyi kullanabileceğimiz bir belgeye ihtiyaç duyarız. Bu belge ”Amatör Denizci Belgesi”dir.
Bu aralar belgeyi almak eskiye nazaran hem daha maliyetsiz hem de oldukça kolay. Bu durum belkide bir fırsat olarak değerlendirilebilir. Peki nedir bu Amatör Denizci Belgesi? Nasıl alınır? Nereden alınır? Pahalı mıdır?
Amatör denizci belgesi nasıl alınır? Bu konuda nasıl hareket edilmelidir? Şimdi bunları kısa kısa açıklayalım.
Amatör Denizci Belgesi Nedir?
Amatör Denizci Belgesi/Certificate of Competence For Operators of Pleasure Craft (ADB), yönetmelikte belirtilen boylardaki özel tekneleri kullanabilmek için, yine ilgili yönetmelikte (Özel Teknelerin Donatımı ve Kullanacak Kişilerin Yeterlilikleri Hakkında Yönetmelik) yer alan şartları taşıyanlara verilen belgedir.
Amatör Denizci Belgesi Alma Şarları:
- T.C vatandaşı olmak,
- 14 Yaşını doldurmuş olmak (18 yaşından küçük olanların noterden yönetmelik ekinde bulunan ek–1deki muvafakatnameye uygun veli veya vasi izni gerekir.)
- Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelikte belirtilen birinci grup sürücü belgesi sınıfları için istenen sağlık şartları ile muayenelerine dair usul ve esaslara göre sağlık raporu. (Sağlık koşullarında özel tekne kullanmaya açık şekilde engel oluşturabilecek bir değişiklik görülesi ve tespiti halinde ADB idare tarafından geri alınarak ilgili sağlık kuruluşuna yönlendirilir.)
- Trafik Kanunu hükümleri kapsamında sürücü belgesi sahibi olanlar sağlık ve muayene şartlarından muaftır.
Amatör Denizci Belgesi Sınav Konuları:
- Tekne Kısımları ve Donanımlar,
- Genel Denizcilik Terimleri ve Yönler,
- Halatlar Bağlar ve Palamar Halatları,
- Manevrayı Etkileyen Etmenler, Yanaşma ve Ayrılma,
- Seyir, Seyir Araçları, Seyir Yardımcıları,
- Kuzey Yıldızı Bulma ,
- Denizde Çatışmayı Önleme,
- Denizde Çatışma ve Çatışma Sonrası Alınması Gereken Önlemeler,
- Demirleme ,
- Denizde Canlı Kalma,
- Deniz Kirliliği,
- Teknelerin Karaya Oturması,
- Makine ve Elektrik Bilgisi,
- Denizde Yangınla Mücadele,
- Meteoroloji,
- Denizde ve Teknede İlk yardım,
- Deniz Hukuku ve Uluslararası Sözleşmeler.
Konular, Amatör Denizcilik Belgesi kapsamında alınması gereken konulardır. Amatör Denizci Belgesi sahibi kişiler bu konuklarda yeterli bilgi sahibi olmalıdır.
Bu konuları online öğrenmek ve sınava girerek belge sahibi olmak için, T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından ücretsiz olarak sunulan bir eğitim sistemi olan Amatör Denizci Eğitim Sistemine (ADES) https://ades.udhb.gov.tr linkinden ulaşabilirsiniz.
Sınav yukarıda yer alan konulardan sorulacak 50 sorudan oluşur ve sınavda 100 puan üzerinden 60 puan alan başarılı olur. ADB sınavları belirtilen yer ve tarihlerde yazılı yada internet ortamında yapılır. Çoktan seçmeli test şeklinde tek oturumda yapılan sınavlarda yanlış doğruyu götürmez.
Sınavlara ait örnek sorular:
- “Sintine” teknenin hangi bölümüdür?
- ”Latoral şamandıra” nedir?
- ”Tehlike şamandırası” nedir?
- ‘Teknenin yanaşık olduğu yerden ayrılmasına ne denir?
- ”Pruva” teknenin neresidir?
- ”Bir deniz mili” kaç metredir?
- Amatör Denizci Belgesi olan biri boyu kaç metreye kadar olan tekneyi kullanabilir?
- Teknenin temel yapısı neresidir? gibi sorular sorulmaktadır.
Amatör Denizci Belgesi Düzenlenmesi:
Bütün bu aşamalardan geçerek sınavda da başarılı olanlar için Amatör Denizci Belgesi düzenlenir. Bir adet fotoğraf ve belge harcı yatırıldığına dair makbuz da tamamlandıktan sonra kişi, Amatör Denizci Kütüğü’ne kaydedilerek idare tarafından Amatör Denizci Belgesi düzenlenir.
Peki bu belgeyi aldıktan sonra neler yapabiliriz? Bu belge size, boyu 2,5 metrenin üstünde ve 24 metrenin altında olan, mülkiyeti gerçek kişiye ait olan yada su sporları için kullanılan, dernek ve vakıflara ait özel tekneleri kullanma hakkı tanır.
Bu belgeyle özel teknenizi ticari amaçlı herhangi bir faaliyette kullanamazsınız. Tekne sahibinin de teknede olması kaydıyla gezi ve amatör balıkçılık için kullanabilirsiniz.
Amatör Denizci Belgesi olmadan tekne kullananlara veya belgesini ticari faaliyetlerde kullananlara idari para cezası uygulanır. Belgesini ticari faaliyetlerde kullananlara ayrıca tekrarı durumunda, Amatör Denizci Belgesini geçici süreli askıya alınması cezası uygulanır. Uygulanacak cezalar her takvim yılı başında güncellenir.
Görüldüğü gibi amatörce de olsa, bu işin kuralları ve yasal zemini bulunmaktadır. İnsanlar bazen bilmemekten, bazen de umursamamaktan sıkıntılı durumlar yaşayabilmektedir. Eğer siz de böyle bir düşünce içerisindeyseniz, eğlencenizin hüzne dönüşmemesi için yasal altyapıyı mutlaka sağlayın. Bol balıklı ve eğlenceli seyirler…
Yararlanılan Kaynaklar:
http://www.mevzuat.gov.tr
https://ades.udhb.gov.tr