Akdeniz ve özellikle Antalya Kıyılarında en yoğun avlanan türlerden biri olan mercan balığı, sparidae familyasından, sıcak ve ılıman denizlerde yaşayan bir türdür. Denizlerimizde ortalama avlanma boyu 20-30 cm arasında olan mercan balığı 60-70 cm lere kadar büyür. Bu yazımda detaylı olarak mercan balığının ne olduğunu anlatmayacağım.
Eğer bu yazıyı okuyorsanız mercan balığı hakkında bilginiz olduğu kanaatindeyim. Bu sebepten mercan avı nasıl yapılır sorusuna faydalı birkaç cümle söylemek önceliğim olacaktır.
Eti lezzetli ekonomik değeri yüksek olan mercan balığının kırma mercan, fangri mercan, çizgili mercan, lekeli mercan ve patlak göz mercan gibi birçok türüne denizlerimizde rastlanmaktadır. Mercanın lezzetli ve ekonomik değerinin yüksek olması mercan avı nasıl yapılır sorusunu akla getirmektedir.
Mercan balığının avını yapabilmek için öncelikler beslenme alışkanlıklarına bir göz atmak gerekir. Yaylım alanı kıyıdan özellikle kayalık alanlardan başlayarak derinlere doğru devam eder. Bu durum da bizim hem kıyıdan, hem de denizde tekneden mercan avı yapmamızı mümkün kılar. Mercan balıkları türüne göre farklı derinliklerde bulunabilir. Antalya’da Kalkan Kaş sahillerinde kıyıdan birçok mercan türünü alabilirken merkeze yakın yerlerde mercan için açılmanız gerekecektir.
Mercan balığının etçil bir balık olması, bizim de avlamak için kullanacağımız yemi belirlememizde bazı ek içerikli yemleri kullanmamıza neden olur. Mercan balığı en başta yumuşakçalar, kabuklular ve küçük balıklarla beslenen mercanın avı da bunlara benzer yemler kullanmayı gerektirir.
Mercan avlamada benim en fazla verim aldığım yem, tavuk göğsünden yaptığım yem olduğunu belirtmek isterim. Tavuk göğsünden balık yemi nasıl yapılır öğrenmek için daha önce yayınladığım yazıya bu linkten ulaşabilirsiniz.
Eğer bu tarifi denemek isterseniz yemin kıvamının önemli olduğunu unutmayın. Ne çok sert, ne de çok yumuşak olmalıdır.
Bunun dışında mercan avlamada taze olmak kaydıyla boru kurdu, mamun, karides, kolyoz filetosu, kalamar, midye ve yengeç gibi birçok yem kullanabilirsiniz.Belirttiğimiz gibi taze olsun yeter.
Mercanın kayalık alanları tercih ettiğini belirtmiştik. Eğer bulunduğunuz sahil kayalık değilse ve tekneyle açılacaksanız öncelikle nasıl bir takım kullanmanız gerektiğini kısaca anlatalım. Kullanılacak takımı anlatmadan önce önemli bir hatırlatma yapalım. Avlak yeri, mercan balığının türü ve boyutları, denizin derinliği ve avcının alışkanlıkları ve tecrübelerine göre çok farklı takımlardan söz edildiğini duyacaksınız. Bunların çoğu doğru olmakla birlikte biz yaygın olarak kullanılan takımlar konusunda bilgi paylaşacağız.
Olta takımı hazırlarken birçok farklı ölçü, tür ve miktarlarla karşılaşırsınız. Gelelim olta misinası nasıl seçilir? Misina seçimini etkileyen unsurlara bakmak lazım. Misina konusunda dikkat edilecek birkaç nokta; kalınlık, sertlik, dayanıklılık, fark edilebilirlik, suya direnç ya da renk… Mesela sert bir misina makaradan boşalabilir ve dolaşarak avınızı size sorun haline getirebilir. Ya da çok kalın bir misina hassasiyet vermeyeceği için balık aldığınızı anlayamayabilirsiniz. Yaygın olarak 0,30 ve yakın kalınlıkta olan misinalar kullanılmaktadır.
Kurşun seçimi ise derinlik ve dip akıntısı olup olmadığıyla alakalıdır. Derin ve dip akıntısı olan bir yerde 200 gramların üzerine çıkmak gerekirken, sığ ve durgun bir yerde 50 gramlık bir kurşun işinizi görecektir. Mercan avı kayalık yerlerde yapıldığından takılma faktörünü en aza indirmek için armut kurşun kullanılması iyi olacaktır.
İğne seçimi yine avlaklarda bulunan mercan balıklarının tahmini boylarına göre değişiklik gösterir. 3 numaradan 9-10 numaralara kadar düz ya da çapraz iğneler kullanabilirsiniz. Bizim önerimiz çapraz iğnelerdir.
Uygun büyüklükte bir fırdöndü ve onun üzerine de bir boncuk takmanız gerekecektir. Burada boncuk ne işe yara diye sorulduğunu duyar gibiyim. Takılacak bir boncuk oltayı sararken kamışınızın ucuna hızla çarpan fırdöndünün kamışa zarar vermesini engellemek için tampon görevi görür.
Eğer tekneden mercan avı yapacaksanız kullanacağınız kamış ta ona göre değişiklik gösterir. Kamış uzunluğu 1.60 m ile 2.10 m arası karbon kamış yeterli olacaktır. Eğer balık avına çıkacağınız teknenin tentesi yüksek değilse rahat hareket etmek için daha da kısa kamış kullanabilirsiniz. Derinlere atılacak olması kamış hassasiyetini ön plana çıkarır. Aksi halde balık aldığında fark etmek zorlaşır.
Yine önemli bir husus, mercan balığı yemi alırken hafif yana yatarak aldığı için, oltanın son iğnesini hırsız diye tabir ettiğimiz şekilde bağlamanız av veriminizi olumlu etkileyecektir. Bu iğne genelde denizin yüzeyine yatacaktır ve bu durum mercan balığını daha da cezbedecektir. Köstekleri bağlarken üzüm salkımı gibi olmalıdır. Köstek bedene değerse balık temas ettiğinde ürker.
Yukarıda şekilde tekneden mercan balığı avı nasıl yapılır sorusuna verilecek cevapları özetler niteliktedir. Gerekli düzenlemeleri tecrübelendikçe kendiniz yapacaksınız. Bunu yaparken ağırlık ve kalınlık unsurlarının uyumlu olmasına dikkat ediniz.
Bu uyumu şu şekilde sağlamanız mümkündür:
İnce takım hazırlamak için:
Köstek Beden Ana Beden
- A 0,30 mm 0,35mm 0,40mm
- B 0,35mm 0,40mm 0,45mm
- C 0,50mm 0,60mm 0,70mm
Not: Kalınlıklar örnek olarak verilmiş olup gerekli ayarlamalar dengeyi bozmadan yapılabilir.
Eğer bulunduğunuz bölgeden kıyıdan mercan avlama şansınız varsa hazırlayacağınız takım tekne takımı gibi olabilir. Sadece, belki köstek sayısını azaltabilirsiniz ya da ağırlık ve misina kalınlığı değiştirebilirsiniz, hatta iğne ebatları da buna dahil edilebilir.
Burada anlatılanlar dışında birçok mercan takımı hazırlamak mümkün. Özellikle yeni başlayanlara burada anlatılanlar yeterli olacaktır. Mercan avı nasıl yapılır öğrenmek için bu yazımızda anlatılanlar bir noktaya kadar yeterli olacaktır. Gerisi siz mercan avladıkça kendiliğinden gelecek; deneme yanılma yoluyla da birçok bilgiyi ve tecrübeyi kazanacaksınız