Fly Balıkçılık Nedir? Nasıl Yapılır?

Ülkemizde pek yaygın olmayan sportif bir alabalık avlama yöntemidir. Her ne kadar daha sonraları farklı balık türlerinin avlanmasında da kullanılmaya başlanmış olsa da çıkış şekli alabalık yakalama üzerinedir. Hedef balığın alabalık olduğu, balık tutmak için özel ekipmanların kullanıldığı fly balıkçılık oldukça eğlenceli ve dinlendirici bir o kadar da beceri isteyen bir avlanma yöntemidir.

Fly balıkçılık konusunda yazmak belki bir kitap yazmak kadar süre ister. Bu nedenle sizlere yardımcı olacağını düşündüğümüz temel bilgileri paylaşmayı yeterli gördük.

Fly balıkçılık yapmak için öncelikle fly kamışı, fly makarası, fly misinası ve fly olarak bilinen sineğe ihtiyacınız vardır. Alabalıkların yaşadığı soğuk sulara girmek için, özel balıkçı kıyafetleri de cabası. Bu malzemelerin iyi şekilde koordinasyonu ve uyumlu olması balık avına motivasyonunuzu artıracaktır.

Fly balıkçılığın özünü sineğin ileri mesafelere atılması oluşturur. Bu sanıldığı kadar kolay bir iş değildir.Mesela ince ve naylon misina kullanılırsa misinaların birbirine karışma ihtimali artar. Özellikle rüzgarlı havalarda bu ihtimal daha da fazladır. Balık avlamada yem olarak kullanılan yapay sineklerin oldukça hafif olması, onların balığın bulunması muhtemel alanlara kadar atılması, çoğu zaman imkânsız olabilmektedir. Hafif bir esinti bile bunu zorlaştırır. Bu sorunu aşmak için öncelikle, sizin hedefe yaklaşmanıza ve iyi bir makara, kamış ve misina üçlüsüne ihtiyaç duyarsınız.

Kullanılan misinanın ağırlığı göz önüne alınması gereken önemli bir faktördür. Fly kamışından misinaya aktarılan enerjinin misina boyunca iletilmesi çok önemlidir. Bu nedenle,  farklı misinaların kullanılıyor olması bu olaya hizmet etmek amacıyladır.

Kamıştan başlayıp en uca kadar misinalar incelerek ilerler. Bu olay enerji ve hareket aktarımını kolaylaştırır.

Alabalığın bulunduğu sular genellikle çok soğuk olur. Sizin de suya girmeniz gerekeceğinden iyi bir balıkçı kıyafeti temin etmeniz yararınıza olacaktır. Kıyafeti şapka ile tamamlamayı ihmal etmeyin.

Fly balıkçılıkta büyük sinek kullanmanız dahi, diğer balıklarda kullanılan sahtelerin mesafesine ulaşmanızı mümkün kılmayacaktır. Bu sorunu çözmek için devreye fly balıkçılıkta kullanılan misinalar girer. Fly balıkçılıkta sinekler kullanım amacı gereği çok hafif olduklarından bu dezavantajı iyi tasarlanmış bir fly olta takımıyla ortadan kaldırmak mümkündür.

Fly balıkçılık, hedefte alabalığın olduğu ve alabalığın menüsünde başta yer alan sineğin sahtesinin kullanıldığı bir sportif balıkçılık yöntemidir. Fly balıkçılıkta sinek, bir fly makarası, fly kamışı, ve birkaç farklı kalınlık ve parçadan oluşan fly misinası aracılığıyla hedefe atılır. Fly balıkçılıkta sinek genellikle elle bağlanır. Balığı cezbedecek farklı renk, ağırlık ve biçimlerde bağlanan sinekler avlak yerlerine, suyun derinliğine, yüzey ya da dip durumuna göre seçenekler dikkate alınarak hazırlanır.

Balığın yüzeyde ya da dipte olma durumuna göre misina seçilir. Alabalık bulunan bir göl ya da akarsu kenarında bir fly kamışı, fly misinası, fly makarası ve birkaç farklı sinek ile eğlenceli zaman geçirmek mümkündür. Başlangıçta zorlanılsa da zamanla eğlenceli bir hal alan öğrenme süreci geçirmeniz mümkündür.

Alabalık avı için geliştirilen fly balıkçılık daha sonraları bir çok balık türü içinde kullanılır hale geldi ise de hala yaygın olarak asıl amacına uygun kullanılmaktadır.

Fly balıkçılık için bilinmesi gerekenler, hangi malzemelerin kullanılacağı ve nerelerde, ne zaman avlanmak gerektiğine dair konulara değinmek gerekirse…

Öncelikle fly balıkçılıkta kullanılan malzemelere bir göz atalım.

FLY OLTA MİSİNALARI

Fly balıkçılıkta ip faktörü birinci sırada yer alır. Bir çok balıkçılık tekniğinde kamış ve makine ön plana çıkarken fly balıkçılıkta kullanacağınız ip son derece önem arz eder. Bu nedenle fly balıkçılıkta kullanılan misinaların üretimi ve hazırlanması ayrı bir özen ister.

Avlanma şekliniz ve balığınızın özelliğine göre, misinanın batmasını ya da yüzmesini isteyebilirsiniz. Hedef balık diplerle besleniyorsa ve misinanın batması gerekiyorsa sinking tarzı bir fly misina seçmeniz gerekecektir. Balık yüzeyde avlanıyor ise işte o zaman flooting tarzı bir fly misina işinizi görecektir. Hangi gurup misinayı seçeceğiniz konusunda zorlanmamanız için şimdi size bu konuda kısa kısa bilgiler verelim.

Öncelikle misina ve kamış uyumundan bahsedelim.Yukarıda da değindiğimiz gibi kamış üzerinde hangi ağırlıkta misina kullanmanız gerektiğini gösteren rakamlar olduğunu belirmiştik. Yani kamıştaki ağırlık kaçı gösteriyorsa ona uygun eşit ağırlıkta bir fly misina kullanmak gerekir. Yada avlanma durumunuza göre kamışınızı değiştirmeniz gerekecektir.

Misinaların üzerinde özellikleri ile ilgili açıklamalar yer alır. Bu açıklamalar sizin misina seçiminde hata yapmanızın önüne geçer.

Nedir bu açıklamalar?

WFF (Weight forward flooting):Ağırlığı önde yüzen ve rüzgarlı havalar dahil kullanımı kolay, rahat ve yüksek performanslı fly misinasıdır. 90 feet yani yaklaşık 2,74 metredir.

TT (Triangle taper):

Trapper kısmının daha uzun olmasından dolayı ağırlık sinekten uzak kalır ve daha hassas bir kullanım sunar. Yapısı itibariyle enerjinin en üst seviyede aktarımına olanak sunar. Hem overhand hem de close-in roll casting (fly balıkçılıkta bir atış tekniği) için kolay casting performansı sunan fly misinasıdır.

DT (Double taper):

Her iki ucu giderek incelen konik yapıda bir ip türüdür. Bir uç ile ilgili problem yaşadığınızda bile yolunuza devam etme imkanı vermesi nedeniyle ekonomik olarak sınıflandırılabilir.

 WFS (Weight forward sinking):

 Çok hareketli dip balıklarında kullanılmak üzere tasarlanmış olan bu ip uzun atımlı ve dibe çöken bir fly misina türüdür. Adından da anlaşılacağı üzere uzun mesafeli ve dibe batan bir türdür.

Fly balıkçılık için keyif almak istiyorsanız malzemenin kalitelisinden almanız gerekir. Ancak kaliteli malzemenin pahalı olduğundan yola çıkarak, uzun süre kullanabilmek için bakımını iyi yapmanız gerektiğini unutmayınız.

Fly balıkçılıkta kullanılan bir çok düğüm çeşidi vardır. Size düşen uygun düğümü secip kullanmak. Bu düğümlerin bir çoğunu sitemizde bulabilirsiniz.

• Misina Düğümleri
• Kanca Düğümleri
• Diğer Düğümler

İpi güneşe ve sıcağa maruz bırakmayınız. Her türlü kimyasal maddeden uzak tutunuz. Doğalın iyi olduğunu unutmayın en kötü ihtimal biraz sabunlu bir bezle silerek mutlaka kurulayınız. Eğer ipin gövdelerinde çatlaklar meydana geldi ise artık kullanılamayacaktır. Fly balıkçılık misinaları için şimdilik bu kadar. 

Ayrı başlık açmayacağım iki olta malzemesi daha var. Bunlar Leader ve Tippet misinanın bir bölümünü oluşturan leader, misinadan gelen gücü sineğe aktaran 2 m kadar uzunlukta bir fly malzemesidir. Tippet ve leader aynı numara kullanılması performansı artırır. Bağlarken Flydan önce tippet, ondan önce de leader gelir.

FLY OLTA MAKİNALARI

Fly balıkçılıkta kullanılan makineler bilindik makinelerden oldukça farklıdır. Nasıl ki fly ipi diğer misinalardan farklı ve birbiriyle uyumlu olması gerekiyorsa, fly makinelerde fly ipleriyle uyumlu olmak zorundadır. Fly makine seçerken mutlaka fly ipinize uygun olanının seçilmesi gerekir.

Fly kamışlarda olduğu gibi makinelerde de hangi kamışa uygun olduğu yazılıdır. Kullanılacak misina ve kamışa göre farklı büyüklük ve ağırlıkta olurlar.

Fly makinelere fly ipi doğrudan sarılır.Bu nedenle tabanda biraz ip sarılı olması, misinayı sararken bir turda daha fazla ip sarılmasına olanak sağlar.

Fly makineler diğer makinelere göre daha basit yapıdadır. Devir 1:1 dir yani kolu bir defa sardığınızda olta bir tur döner ve ip yatağının çevresi kadar fly ipini makaraya sarar. Biraz daha iyi model olrarak 1:2 devirlerde piyasada bulunur.

Fly avcılığında olta makinesi kamışın en dip kısmına monte edilir.

FLY OLTA KAMIŞLARI

Fly balıkçılıkta kamışlar çok hafiftir. Genellikle iki parçalıdır. Fly balıkçılıkta asıl görevi yapan kamış değil misinadır. O nedenle kamış sanki bir uzvumuz gibi kullanılmalıdır. Kamış seçiminde boy önemlidir.

Avlak kısa mesafede ise kısa kamış uzun mesafede ise uzun kamış tercih edilmelidir. İnce kamış tercih etmek işinizi kolaylaştıracaktır. Asıl kamış seçimini belirleyen ise hedef balıktır. Büyük balık avlanacak ise kalın ve mukavemetli kamış kullanmanız gerekebilir. Ancak bu durum performansınızı olumsuz etkileyecektir. Bu işe gönül vermiş duayenler ise hala eski yöntemlerden kalma bambu kamışları tercih edebilmektedirler.

Bu amaçla bir çok çeşit kamış üretilmektedir. Farklı fiyat, farklı kalitede ve ağırlıkta üretilen fly kamışlarının üzerinde , kamışla birlikte kullanılacak ipin ağırlığını gösteren rakamlar bulunur. Kamış üzerindeki rakam ile ipin ağırlığı eşit olmalıdır. Bu kullanılan ipin aksiyonu için önemlidir. Fly misinanın ağırlığı wt(weight) ile ifade edilir.

Fly kamışı seçilirken kamışın aksiyonu önemlidir. Kamışın aşağıya doğru hareketinde oluşturduğu direnç aksiyondur.

Aksiyon ne dir ve ne işimize yarar?

Fly kamışlar extra fast-fast-medium-slow olmak üzere dört türlü aksiyon oluşturur. Aksiyon durumu aynı zamanda kamışın eğilme durumunu da gösterir. Slow yani yavaş fly kamışlar çok esnektir ve çok ilerilere atış yapmanıza engeldir. Netice olarak yakın mesafe atışlar yapacak iseniz slow kamışları tercih edebilirsiniz.

Buna karşılık fast yani hızlı kamışlar daha az esner ve ileri atışlar için sizi yormadan sonuç almanızı sağlar.

Fly kamışlar pvc, fiberglas, grafit ve bambu gibi malzemelerden yapılır ve bu durum farklı fiyatların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Sonuç olarak sizin bütçenize en uygun kamışı seçmek hatadan kaçınmak için kamış almadan önce iyi bir araştırma yapmak gerekir.

Fly kamışlar konusunda bilinmesi gereken bir hususta bakımıdır. Bazı kamışlar oldukça büyük rakamlar alınıp bilinçsiz kullanım sonucu çok kısa sürede çöp olabilmektedir.

Kamışın gövdesini nemli bir bezle silerek kurulayabiliriz. Mantar kısımlarını ise sabunlu bir bez yardımıyla herhangi bir kimyasal kullanmadan silmemiz yeterli olacaktır. Nemli kalmamasına özen göstermeliyiz. Metal kısımlar ise parlatıcı ile parlatılabilir.

Kullanılmadığı sürelerde mutlaka kılıfında bulundurmalı, çarpma ve küçük zedelenmelere yol açmamalıyız.

FLY YEMLERİ (Sinekler)

Fly yemlerinde sizi başarıya götürecek en kestirme yol avlayacağınız balıkların beslenme alışkanlıklarına uygun gerçekçi yemler kullanmaktır. Eğer sineği kendiniz bağlamıyorsanız alacağınız sineğin gerçekçi görünmesine dikkat edin.

Bir balığı yakalamak için öncelikle onu kullandığınız yemin gerçek olduğuna inandırmanız gerekir. Peki bunu nasıl yapacağız?

Temel olarak bir balık kendi bulunduğu bölgede yaşayan böcek ve sineklerle beslenir. Bu durumda bizim kullanacağımız yen de o bölgede bulunan böcek ve sineklere benzemelidir. Kısa bir gözlem yaparak hangi sineği seçeceğimize karar vermemiz zor olmayacaktır.

Fly balıkçılıkta en çok avlanan balık olan alabalık, temel olarak suyun dibindeki organizmalarla beslenir. Ne tür organizmalar bulunduğunu araştırarak bir fikir edinmek sizin yem seçiminizi etkileyecektir.

Balığın olduğuna emin olduğunuz su kenarında bir süre gözlem yapın, balıklar su yüzeyinde bulunan böcek ve sinekleri alıyorsa siz de bir yüzey oltası yani flooting tarzı bir olta kullanın.

Aslına bakarsanız fly balıkçılık oldukça teferruatlı bir spordur. Bu işi balıkçılığın sanatı olarak karşımıza çıkar ve başarılı olmak için de bir sanatçı olmanız gerekir. Biz sanatımızı biraz daha yüzeysel icra etmeye devam edelim.

Fly balıkçılıkta kullanılan ve gerçekte olan canlıların taklidi olarak karşımıza çıkan başlıca yemler:

Dryfly: Bu guruba giren yemler sineğin bire bir kopyası şeklinde tasarlanmış yemlerdir. Oldukça fazla çeşidi vardır. Tasarlanan bu türlerden en çok iş yapanlar nehir ve göl kenarında görebileceğiniz türden olanlarıdır.

Çeşitliliğin fazla olmasıyla birlikte avlakta bulunabilecek sinek türlerinin kısıtlı olması ise sizin kullanabileceğiniz sinek türünü minimuma indirir. Balıklar öncelikle yeme ikna olmalı demiştik. Bu da ancak onlara yabancı gelmeyen ve çevresinde bulunan sinek türleriyle mümkündür.

Bir balığın suyun tabanında beslenme oranı %80 iken, yüzeyde sadece besinlerinin %20’sini temin eder. Bu durum dryfly olarak tasvir ettiğimiz yemin balık yakalama oranını düşürecektir.

Son olarak bir alabalığın bu yemi almak için suyun dışına doğru sıçrayarak sunduğu görsel şölen sanırım çabanıza değecektir.

Nymph: Bazı böceklerin akarsu ve göllerde, suyun tabanında geçirdiği gelişim evrelerinden biri olan nymph, balıkların en çok beslendiği canlı olarak karşımıza çıkar. Bir çeşit larva olarak ta düşünebiliriz.

Alabalığın suyun tabanında beslenmesinde, büyük bir bölümünü karşılaması nedeniyle, iyi bir fly yemi olarak karşımıza çıkar.

Nymph ile avlandığınızda, balığın yemi aldığını hissetmekte zorlanırsınız. Balığın yemi aldığını farketmekte gecikmeniz ise, balığı kaçırmanıza sebep olabilir.

Bu türleri çoğaltmak mümkündür. Önemli olan sayı değil avlanmak istediğiniz yerdeki balıkların ne istediğidir. Fly balıkçılıkta yelpazeyi geniş tutmakla birlikte nokta atışı yapabilmekte ustalık ister.

Bunların dışında streamer ve thoughts gibi fly yemleri de bulunmaktadır. Bu yemlerin hazırlanması ayrıca bir uzmanlık istediğinden çok detaya girilmemiştir. Av marketlerinden hazır almak daha mantıklı olacaktır. Eğer ben bu işi öğrenmek istiyorum, zamanım da bol demiyorsanız.

 SON SÖZ

Bütün bu anlatılanlara rağmen henüz fly balıkçılığı için yeterli donanıma sahip olduğumuz söylenemez. Peki neyimiz eksik. Elbette ki gündelik kıyafetlerimizle balık avlamayacağız. Onun için öncelikler bir Wader yani tulum temin etmeliyiz.

Yazımızda balığa yaklaşmak için soğuk suya girmemiz gerekeceğinden bahsetmiştik. Tulumlar su geçirmez bir çok farklı malzemeden yapılmaktadır. Farklı fiyat ve kalitede piyasada bulabileceğiniz tulumların en önemli özelliği bedeninize tak uyması olmalıdır. Çok dar yada bol olan tulumlar size bir süre sonra eziyet gelecektir.

Neopren, lastik, naylon gibi farklı malzemelerden yeşil, haki, kahve gibi farklı renklerde olanları piyasada bulabilirsiniz. Hangisini seçerseniz seçiniz rahat hareket etmenizi sağlayan bir tulum olmasına özen gösterin.

Tulumu temin ettikten sonra sıra geldi şapka ve güneş gözlüğüne. Unutmayınız ki, açık havada güneşe ve diğer doğa şartlarına karşı bedenimizi korumalıyız. Özellikle gözlük seçiminde kaliteden taviz vermemeniz son derece önemlidir.

Son söz olarak ben yazmakla bitiremedim. Sizin de zamanınız bol ise bu işe başlamanızda fayda var. Fly balıkçılık, diğer balıkçılık türlerine göre daha fazla beceri, birikim ustalık ve azim ister.

İlla ki ben bu işe başlayacağım yada zaten fly balıkçılıkla uğraşıyorum diyorsanız az da olsa katkı sağlamak bizim niyetimiz.

Ha bir de unutmadan söyleyeyim fly balıkçılıkta uzmanlığın son noktası yakaladığınız balıkları zarar vermeden tekrar suya salmanız… O da size kalmış…