Balık avcılığının vazgeçilmez malzemelerinden biri: Olta makineleri… Çok düşük fiyatlardan başlayıp birlerce liralara kadar piyasada bir çok çeşidini bulabilirsiniz. Önemli olan makinenin ne kadar ettiğinden çok, işimizi ne kadar gördüğüdür. Bir olta makinesi almadan önce, hangi amaçla kullanacağımızı mutlaka bilmemiz ve makineyi ona göre seçmemiz gerekir. Olta makinesi türlerini bilmemiz önemlidir. Kullanacağınız makinenin çeşidini, avlanma şekliniz ve avlayacağınız balığın türü belirler. Bu yazımda, bir spin olta makinesinin bakımının nasıl yapılacağını anlatmaya çalışacağım.
Balık malzemesi alırken, genellikle en fazla parayı olta makinesine veririz. Biliriz ki, makine iyi olmazsa diğer materyaller ne kadar iyi olsa da bizi yarı yolda bırakır. Yakaladığımız balığı tekneye yada kıyıya almada, bize en fazla katkıyı olta makineleri sağlar.
Bu kadar önemli olan ve bize en fazla masrafı çıkaran olta makinelerinin, bakımlı olmasının öneminden sanırım bahsetmeye gerek yok. Her balıkçı bunun bilincindedir. Temel olarak bir olta makinesinin hangi parçalardan oluştuğundan bahsedelim.
Bir Olta Makinesinin Parçaları:
Eğer olta makinesinin iç kısmına girmeden incelersek…
- Montaj ayağı (reel foot): Makineyi kamışa monte etmemize yarar.
- Sarma Kolu (reel handle): Misinayı makaraya sarmaya yarar.
- Sarma Teli (bail) : Misinanın makaraya sarılmasını ve sararken eşit dağılmasını sağlar.
- Makara ( line spool) : Misinanın üzerine sarıldığı parçadır.
- Kalama ( Drag) : Bu parça makinenin önünde yada arkasında bulunur. Bulunduğu yere göre önden kalama yada arkadan kalama olarak adlandırılır. Balığın uyguladığı basınca göre misinanın direncini ayarlamamıza yarar. Fren olarak da adlandırılır.
Bu temel parçalara ilave olarak anti reverse olarak bilinen makinenin kilidi, misina rulmanı, makine gövdesi gibi parçaları da hatırlatalım.
Bütün bu parçalara ilave olarak olta makinesinin içini açtığınızda karşımıza çıkacak irili ufaklı bir çok parça daha vardır. Eğer olta makinesinden iyi anlamıyorsanız makinenin içini açmayın ve bu işi uzmanlarına bırakın.
Olta makinesinin içini, bakım yada tamir için açtınız ise tekrar toplarken parça artırmamaya dikkat edin.
Olta makinesinin içinde bulunan her bir parçanın, ayrı bir görevi olduğunu
unutmamak gerekir. Tamir yada bakım esnasında unutacağınız her parça,
kullanım esnasında bir aksamaya yada bozulmaya neden olacaktır.
Şekil 3'te göreceğiniz üzere makine onlarca küçük parçadan meydana gelir.
Bakımı iyi yapılmamış yada sadece balık avlayacağız zaman aklımıza gelen makinenin akıbeti. Bu duruma düştüğünüzde emin olun makineyi kaybetmekten çok günün geri kalanında balık avlayamayacak olmak size zor gelir. Eğer tedbirli değilseniz.
Gelelim bakım işine. Bakım yapmaya başlamadan önce bazı araç gereçleri yanımızda hazır bulundurmalıyız. Bu malzemeler, uygun büyüklükte tornavida, bir cımbız, uygun anahtarlar. Ayrıca temizlemede kullanılacak tercihen kulak pamuğu, WD40 yağ (bazıları önermese de), suya dayanıklı gres yağı. Bir çok balıkçı gres yağını önermektedir. Benim ise düşüncen gresyağının özelliğini yitireceği ve makinenin performasını olumsuz etkileyeceği yönündedir. Ayrıca kum gibi istenmeyen maddeleri tutarak makineye zarar verecektir. Bu nedenle gresyağını yeterince kullanmak iyi olacaktır.
Makinenin makarasını sökerek, temizlemeye başlayalım. Makarayı sökmesi oldukça basittir. Kalama vidasını söktüğümüzde makara da çıkacaktır. Daha sonra mandalı sökelim yan tarafta bulunan vidaları söktüğümüzde mandal hafif oynattığınızda çıkacaktır. Bu işlemler esnasında pul ve benzeri parçaların kaybolmamasına dikkat edelim. Bu parçayı temizleyerek az bir gres yağı ile yağladıktan sonra yerine takalım ki hen parça kaybı hem de kalabalık olmasın. Bazı makinelerde bu kısımda rulman olabilir. Eğer rulman varsa WD40 la yağlayalım.
Olta makinesinin gövde kısmı ise, en çok kum ve toz tutan bölümüdür. Makineye göre farklılık gösteren bir yapıdadır. Değişmeyen tek şey ise bizim tahmin edemeyeceğimiz kadar sistemli ve karmaşık yapısıdır. Dıştan baktığımızda gördüğümüz basit yapının aksine gövde içi oldukça karmaşık ve kalabalıktır. Genellikle vida ile sabitlenmiştir. Gövdenin kapak kısmını açınca yapmanız gereken en önemli iş, içerisinde biriken başta kum olmak üzere tüm pisliği kulak pamuğuyla temizleyip WD40 ile yağlamaktır. Yine diğer parçalarda olduğu gibi bir miktar gres te kullanabiliriz. Burada özen isteyen bir parçada dişlilerdir. İyi temizlenmeli ve az bir gresle yağlanmalıdır. Bakım sonrası tekrar vidalayarak gövdenin bakımını tamamlayalım.
Son olarak bütün parçaları tekrar birleştirerek makinemizi eski haline getiriyoruz.
Merhabalar. bende de bu markanın sx4000 modelinden var, lakin şemasını bulamadım. pulların takılma sırasına ihtiyacım var. karıştırdım. nereden bulabilirim.?
Bulunduğun yerde aynı marka satan bir av bayiinden isteyebilirsin. İnternet ortamında bulmak maalesef pek mümkün değil.Makinelerde en küçük parçanın bile bir işlevi var o nedenle eğer varsa bu işle uğraşan bir kişiden destek alabilirsin.Yakın süreçte temin edebilirsen sana ulaştırırım. Bende sx 2000 modeline ait şema var ama ne kadar örtüşür emin değilim.