Sualtı dünyasının bizlere sunduğu heyecanı, ancak dalış yapanlar bilir. Derinliklere daldığınızda ayrı bir dünya ve heyecan dolu anlara tanık olursunuz. Elbette bu heyecanı yaşamanın da bazı kuralları bulunmaktadır. Her işte olduğu gibi dalışta da bu kurallar çok önem arz eder. Hatta bir anlık dikkatsizlik ya da panik hali ağır hasar verebileceği gibi ölümle bile sonuçlanabilecek durumlar yaratabilir.
Zıpkınla balık avcılığı da diğer dalış türlerinde olduğu gibi bazı riskler taşır. İyi bir eğitim almamışsanız ve dalış kurallarını iyi bilmiyor ya da bu kurallara riayet etmekte gerekli özeni göstermiyorsanız, her an ölümle burun buruna gelebilirsiniz demektir.
Basında dalış esnasında ortaya çıkan ölüm haberlerini sıklıkla duyuyoruz. Her ne kadar dalış konusunda uzman olsanız da sizin inisiyatifiniz dışında gelişen bazı olumsuzluklardan kaynaklı can kayıpları yaşanabilmektedir. İşte bu yazımızda da öngörülmesi zor olan ve sıklıkla yaşanılan, ölüme sebebiyet veren bir husustan bahsetmek istiyorum: Sığ su bayılması..
Sığ su bayılması, dalış sporu ile uğraşan ve nefesle dalış yapan herkes gibi zıpkıncıların da çok sık karşılaştığı, ölümcül bir olaydır. Tecrübeli tecrübesiz ayrımı yapmadan, dalış yapan zıpkıncıların kabusudur.
Sığ su bayılması çok derin olmayan sularda, nefesle yapılan dalışta, su yüzeyine çıkmaya yakın bölgede ortaya çıkan bir baygınlık durumudur. Büyük olasılıkla ölümle sonuçlanan sığ su bayılmasında ana neden, dalış esnasında oksijenin çoğunun tüketilmesi ve yüzeye yakın akciğerimiz suyun basıncından kurtulup vakum etkisi yaratarak, hızlı bir şekilde kanda kalan az miktarda oksijeni vakumlayıp, yeterince oksijen kalmamasına neden olur.
Bu durum anlaşılır tabirle, kanda yeterince oksijen kalmayınca, beyin kendini koruma refleksiyle, şarteli indirerek vücudu kitler. Böylece bayılma gerçekleşir.
Oksijen azlığını ifade eden bu olaya hipoksi denir ve yarattığı duruma da sığ su bayılması adı verilir.
Dalış konusunda tecrübe artmasına paralel olarak, kanda karbondioksit miktarını azaltacak Hipervantilasyon denilen bir çalışma yapılabilir. Hipervantilasyon dalış öncesi dakikada 12-14 defa çok yoğun nefes alıp verme şeklinde uygulanabilir. Bu olay dalış öncesi kandaki CO2 oranını düşürür. Oksijen miktarında artış olmayacağı için dikkat etmek gerekir.
Zıpkıncıların kabusu olan sığ su bayılmasını en aza indirmek için veya yaşanması durumunda müdahale edebilmek için dikkat edilmesi gereken hususlardan bazıları:
- Asla tek başınıza dalmayın,
- Ne zanam dalışı sonlandırmanız gerektiğini iyi ayarlayın,
- Ara vermeden peş peşe dalış yapmayın,
- Dalış ağırlıklarınızı iyi ayarlayın ve acil durumda kolay çıkarılabilecek şekilde takın,
- Balık için sınırlarınızı asla zorlamayın, hırs yapmayın.
Unutmayın:Hiç bir balık sağlığınızdan daha değerli değildir.
